Corporate Sustainability Reporting Directive czyli zrówoważony rozwój w biznesie
5 stycznia 2023 r. wchodzi w życie opublikowana 16 grudnia 2022 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE, która reguluje kwestie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD). Państwa członkowskie mają 18 miesięcy na zaimplementowanie dyrektywy do swoich porządków prawnych. Ustawodawca unijny przewidział istotne zmiany podmiotowe oraz przedmiotowe w zakresie obowiązków przedsiębiorstw odnośnie do raportowania ESG. Czym w istocie jest nowa dyrektywa i jakie zmiany wprowadza? Zanim jednak udzielimy odpowiedzi na zadane powyżej pytania, należy przybliżyć na wstępie ideę ESG.
ESG jest akronimem słów environmental, social and corporate governance, który tworzy ramy, które pomagają interesariuszom zrozumieć, jak organizacja zarządza ryzykiem i szansami związanymi z kryteriami środowiskowymi, społecznymi i ładu korporacyjnego (zwanymi czasem czynnikami ESG)[1]. Ramy ESG osadzone są przekonaniu, że nie środowisko jest tylko jednym z czynników określających postępowanie podmiotu na rzecz zrównoważonego rozwoju. Ochrona środowiska oraz przeciwdziałanie degradacji środowiska stanowi istotny element koncepcji ESG oraz wymusza na przedsiębiorcach stworzenie polityki na rzecz ochrony środowiska, która dotyka aspektów takich jak m.in. emisja zanieczyszczeń, gospodarka wodna czy energetyka odnawialna[2]. Kolejnym komponentem tworzącym ESG jest kwestia społecznej odpowiedzialności
Kryteria ESG to nie tylko działania prawodawcy, ale także a może przede wszystkim oczekiwania.
- Darowizny i sponsoring
Przekazany czas i/lub pieniądze na cele, które mają znaczenie dla firmy, pracowników i społeczności.
- Inicjatywy operacyjne
Inicjatywy operacyjne CSR są często zorientowane na poprawę efektywności biznesowej lub wydajności w sposób, który ma również pozytywny wpływ społeczny lub środowiskowy na szerszą społeczność. Inicjatywy mogą należeć do kilku kategorii, oto kilka przykładów.
– Środowiskowe:
– zmniejszenie śladu węglowego
– poprawa efektywności energetycznej
– redukcja odpadów, zużycia wody i emisji
– Społeczne:
– współpraca z różnorodnymi, lokalnymi i odpowiedzialnymi społecznie dostawcami i partnerami
– konsultowanie decyzji biznesowych z interesariuszami społecznymi
– wspieranie inicjatyw społecznych
– Miejsce pracy:
– poprawa różnorodności, równości i integracji w miejscu pracy
– poprawa bezpieczeństwa i higieny pracy
– opracowanie kodeksu etycznego dla swojej firmy i wyeliminowanie nękania i dyskryminacji w miejscu pracy.
- Transformacja strategiczna
Niektóre inicjatywy CSR mogą obejmować transformację strategii lub modelu biznesowego firmy w celu włączenia celów społecznych lub środowiskowych jako kluczowego priorytetu.
Zgodnie z dyrektywą 2014/95/UE duże przedsiębiorstwa muszą publikować informacje związane z:
– ochroną środowiska
– odpowiedzialnością społeczną i traktowaniem pracowników
– poszanowaniem praw człowieka
– przeciwdziałaniem korupcji i łapówkarstwu oraz
– różnorodnością w zarządach spółek
Ponadto CSRD dodaje dodatkowe wymogi dotyczące
– Podwójnej koncepcji istotności: Ryzyko zrównoważonego rozwoju (w tym zmiany klimatu) wpływające na spółkę + wpływ spółki na społeczeństwo i środowisko.
– Proces wyboru istotnych tematów dla interesariuszy
– Więcej informacji dotyczących przyszłości, w tym celów i postępów
– Ujawnianie informacji dotyczących wartości niematerialnych i prawnych (kapitał społeczny, ludzki i intelektualny)
– Raportowanie zgodne z rozporządzeniem w sprawie ujawniania informacji na temat zrównoważonego finansowania (SFDR) i rozporządzeniem UE w sprawie taksonomii
Główne najważniejsze kwestie wprowadzone przez nową dyrektywę to:
Rozszerzony, ustandaryzowany obowiązek raportowania: W przyszłości spółki muszą raportować bardziej kompleksowo i zgodnie z jednolitymi standardami. Ponadto mierzalność i porównywalność informacji ma zostać wzmocniona poprzez silniejszą kwantyfikację treści raportu za pomocą wskaźników. Pierwsze projekty standardów, które mają jeszcze zostać wydane przez Komisję Europejską, są obecnie opracowywane przez EFRAG (Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej) z udziałem zainteresowanych stron i ekspertów. Istniejące standardy i regulacje mają zostać uwzględnione w tym procesie.
Nowe rozumienie istotności: CSRD wprowadza tzw. podwójną istotność. Zgodnie z nią, spółki są zobowiązane do raportowania zarówno wpływu ich własnej działalności biznesowej na ludzi i środowisko, jak i wpływu aspektów zrównoważonego rozwoju na spółkę. Wcześniej fakty musiały być zgłaszane tylko wtedy, gdy miały zastosowanie oba aspekty istotności.
Audyt zewnętrzny: W przyszłości raporty dotyczące zrównoważonego rozwoju, podobnie jak raporty finansowe, muszą podlegać audytowi zewnętrznemu. Komisja Europejska definiuje standardy audytu w tym zakresie. Ponadto głębokość audytu ma być stopniowo zwiększana: W pierwszym etapie planowane jest badanie o ograniczonej pewności. Następnie wymagane będzie badanie o wystarczającej pewności, co odpowiada głębokości badania w kontekście sprawozdawczości finansowej. Ponadto głębokość audytu ma być stopniowo zwiększana: W pierwszym etapie planowane jest badanie o ograniczonej pewności. Następnie wymagane będzie badanie o wystarczającej pewności, co odpowiada głębokości badania w kontekście sprawozdawczości finansowej.
Część sprawozdania: Aby ułatwić dostęp do informacji na temat zrównoważonego rozwoju, w przyszłości powinny one stanowić obowiązkową część sprawozdania. Pokazuje to ogromne znaczenie raportowania zrównoważonego rozwoju, któremu sukcesywnie należy nadawać taki sam status jak tradycyjnemu raportowaniu finansowemu.
Milena Wijas
[1] https://corporatefinanceinstitute.com/resources/esg/esg-environmental-social-governance/
Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
