Izba
Zakres wolności słowa w przypadku informowania o postępowaniu przygotowawczym
Art. 10 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych lub kinematograficznych.
2. Korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego ze względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej.”
- Brak naruszenia art. 10 EKPCz [jednomyślnie]
W następstwie publikacji dwóch artykułów prasowych Skarżącego (ich treść przytaczana jest w § 6 i 7 uzasadnienia wyroku), osobie trzeciej (określanej jako „B”) postawiono zarzuty bezprawnego pozbawienia wolności i zgwałcenia małoletniej.
W wyroku z dnia 30.12.2013 r. B został uniewinniony. Orzeczenie stało się prawomocne.
W lipcu 2010 r. B pozwał Skarżącego i gazetę Svetlost o zapłatę tytułem zadośćuczynienia za zniesławienie. Sąd orzekł na korzyść powoda i nakazał pozwanym zapłatę 100.000 RSD i 28.220 RSD tytułem kosztów postępowania. Ponadto sąd nakazał pozwanym opublikowanie na łamach gazety oficjalnych przeprosin.
W wyniku postępowania odwoławczego zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.
- Nie ma wątpliwości, że wyrok o zasądzenie świadczenia może stanowić ingerencję państwa w sferę wolności jednostki (§ 47). Wyrok jest jednocześnie środkiem przewidzianym przez prawo (§ 48). Uzasadnionym celem takiej ingerencji może być ochrona godności osób trzecich, który stanowi dobro chronione przez art. 8 EKPCz (§ 49). Ilekroć dochodzi do konieczności wyważenia wartości wskazanych w art. 8 i 10 EKPCz, konkretne rozstrzygnięcie należy do sądu krajowego (§ 53, 54).
- Brak dostatecznego uzasadnienia wyroku może stanowić naruszenie art. 10 EKPCz. (§ 51)
- W kwestii oceny czy urzędnik może być uznana za „osobę publiczną” ETPCz wielokrotnie podkreślał, że przysługuje im margines ochrony szerszy niż politykom, ale nie są oni traktowani jako „osoby prywatne”. (§ 60, 61)
- Okoliczność, że informacje stanowiące podstawę artykułów zostały uzyskane od funkcjonariuszy Policji nie uprawnia do określania osoby jako winnej. Niezbędny jest prawomocny wyrok skazujący. (§ 64)
Ustawa o informacji publicznej (Zakon o javnom informisanju)
Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy za prawdziwość informacji odpowiadają dziennikarz i redaktor. To na nich ciąży obowiązek weryfikacji informacji. (§ 31)
Zgodnie z art. 9 osoby sprawujące funkcje publiczne cieszą się węższym zakresem ochrony niż osoby prywatne. (§ 32)
Zgodnie z art. 37 dziennikarz nie może wskazać osoby jako winnej bez wyroku sądu. (§ 34)
Art. 10 EKPCz; art. 8 EKPCz; wolność słowa; postępowanie przygotowawcze; zniesławienie; zadośćuczynienie
Michał Macidłowski
Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018 – 2030
