Matijašić v. Chorwacja 38771/15 WYROK ETPCz z dnia 01-07-2021 r.

Izba

Zakaz prowadzenia pojazdów po przekroczeniu limitu punktów karnych

Art. 4 Protokołu nr 7 do EKPCz
„1. Nikt nie może być ponownie sądzony lub ukarany w postępowaniu przed sądem tego samego państwa za przestępstwo, za które został uprzednio skazany prawomocnym wyrokiem lub uniewinniony zgodnie z ustawą i zasadami postępowania karnego tego państwa.
2. Postanowienia poprzedniego ustępu nie stoją na przeszkodzie wznowieniu postępowania zgodnie z ustawą i zasadami postępowania karnego danego państwa, jeśli zaistnieją nowe lub nowo ujawnione fakty lub jeśli w poprzednim postępowaniu dopuszczono się rażącego uchybienia, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy.
3. Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie może być uchylone na podstawie artykułu 15 konwencji.”

Skarżący w latach 2013–2014 trzykrotnie został ukarany grzywnami za przekraczanie prędkości. Każde nałożenie grzywny wiązało się także z otrzymaniem przez Skarżącego trzech punktów karnych. Po ostatnim wyroku komenda policji – w związku z tym, że Skarżący zgromadził dziewięć punktów karnych – nałożyła na Skarżącego zakaz prowadzenia pojazdów na okres dwunastu miesięcy. Skarżący próbował wzruszyć decyzję komendy policji, powołując się na zasadę ne bis in idem, lecz bezskutecznie.

• Art. 4 Protokołu nr 7 do EKPCz chroni przed ponownym oskarżeniem w sprawach, w których fakty są identyczne. (§ 21) Ponieważ charakterystyka danego środka w prawie krajowym nie może być decydująca, Trybunał – przy ocenie charakteru postępowania – musi się odwołać do wypracowanych na gruncie art. 6 EKPCz kryteriów Engel, tj. przynależności do krajowego prawa karnego, natury naruszenia prawa oraz surowości sankcji. (§ 22–23)

• Nie ulega wątpliwości, że postępowania wykroczeniowe, w których Skarżący został ukarany grzywną, miały charakter karny w rozumieniu art. 4 Protokołu nr 7 do EKPCz. (§ 24)

• W przeszłości Trybunał – w zależności od kontekstu – różnie oceniał instytucję zakazu prowadzenia pojazdów (§ 25) Zakaz prowadzenia pojazdów po wyczerpaniu limitu punktów karnych jest środkiem administracyjnym w rozumieniu prawa krajowego. W ramach postępowania administracyjnego nie ocenia się ponownie kwestii winy za wykroczenia, a sam zakaz jest przewidywalną konsekwencją przekroczenia limitu punktów karnych. Mimo pewnej represyjności, celem tego środka jest prewencja (poprzez wyeliminowanie na pewien czas z ruchu niebezpiecznych kierowców). (§ 27–35) W konsekwencji więc należy uznać, że postępowanie administracyjne, w rezultacie którego Skarżącemu odebrano uprawnienia do kierowania pojazdami, nie ma charakteru represyjnego, co przekłada się na brak zastosowania art. 4 Protokołu nr 7 do EKPCz i odrzucenie skargi jako niezgodnej z jurysdykcją Trybunału ratione materiae. (§ 38–39)

Prawo o ruchu drogowym (Republiki Chorwacji)

– Art. 286 ust. 6

Na kierowcę, który zgromadził dziewięć punktów karnych w okresie dwóch lat, nakłada się zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów na okres dwunastu miesięcy.

[,,A driver who has accumulated nine penalty points within a period of two years … shall be prohibited from driving motor vehicles of all categories for a period of twelve months.”]

Ne bis in idem; podwójna karalność; punkty karne; uprawnienia do kierowania pojazdami; zatrzymanie prawa jazdy

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-211042