Keskin v. Holandia 2205/16 WYROK ETPCz z dnia 19-01-2021 r.

Izba

Brak zgody Sądu na przesłuchanie świadków na rozprawie

Art. 6 ust.1 i 3 lit.d EKPCz
„1. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą przy rozstrzyganiu o jego prawach i obowiązkach o charakterze cywilnym albo o zasadności każdego oskarżenia w wytoczonej przeciwko niemu sprawie karnej. Postępowanie przed sądem jest jawne, jednak prasa i publiczność mogą być wyłączone z całości lub części rozprawy sądowej ze względów obyczajowych, z uwagi na porządek publiczny lub bezpieczeństwo państwowe w społeczeństwie demokratycznym, gdy wymaga tego dobro małoletnich lub gdy służy to ochronie życia prywatnego stron albo też w okolicznościach szczególnych, w granicach uznanych przez sąd za bezwzględnie konieczne, kiedy jawność mogłaby przynieść szkodę interesom wymiaru sprawiedliwości…
3. Każdy oskarżony o popełnienie czynu zagrożonego karą ma co najmniej prawo do:
d) przesłuchania lub spowodowania przesłuchania świadków oskarżenia oraz żądania obecności i przesłuchania świadków obrony na takich samych warunkach jak świadków oskarżenia[…]”

W dniu 30 lipca 2013 r. Sąd Okręgowy w Overijssel skazał Skarżącego za rzekome kontrolowanie oszustwa popełnionego przez spółkę Fr. na dwóch innych spółkach. Jako dowód przeciwko Skarżącemu Sąd Okręgowy wykorzystał między innymi zeznania złożone przez siedmiu świadków. Skarżący został skazany na dziewięć miesięcy pozbawienia wolności. Sąd Okręgowy nakazał również Skarżącemu zapłacić odszkodowanie.

Skarżący odwołał się od wyroku, chociaż przyznał, że spółka dopuściła się oszustwa w stosunku do dwóch pozostałych spółek, zaprzeczył, że sprawował faktyczną kontrolę nad tym oszustwem. W pisemnym dokumencie przedstawiającym podstawy odwołania do Sądu Apelacyjnego pełnomocnik Skarżącego stwierdził, że chce przeprowadzić przesłuchanie na rozprawie lub przed sędzią śledczym siedmiu świadków, których zeznania złożone na policji zostały wykorzystane jako dowód przez Sąd Okręgowy. Stwierdził ponadto, że obrona nie miała możliwości ich przesłuchania, a złożone przez nich oświadczenia obciążające zostały wykorzystane przez Sąd Okręgowy jako dowody przeciwko Skarżącemu. Chciał zadać tym świadkom dalsze pytania w związku z ich wcześniejszymi zeznaniami. Sąd Apelacyjny odrzucił wniosek Skarżącego, choć co prawda poinformował pełnomocnika Skarżącego, że może powtórzyć ten wniosek na rozprawie, co ten uczynił.

Prokurator stwierdziła, że ​wniosek ten powinien zostać uwzględniony, Sąd Apelacyjny jednak go odrzucił, uznając, że ​​interes obrony nie został dostatecznie uzasadniony. Na rozprawie Skarżący stwierdził że nie miał kontaktu ze wszystkimi świadkami; jedynie z trzema. Skarżący jeszcze raz zaprzeczył, iż sprawował faktyczną kontrolę nad oszustwem popełnionym przez firmę Fr.

W dniu 30.09.2014 r. Sąd Apelacyjny skazał Skarżącego na sześć miesięcy pozbawienia wolności. W swoim wyroku w odniesieniu do wniosku o przesłuchanie świadków uznał, że ​​interes obrony nie został dostatecznie uzasadniony, w związku z czym wniosek został odrzucony.

Finalnie, Sąd Apelacyjny uznał, że firma Fr. Popełniła oszustwo na spółkach Co. i Jo. a Skarżący faktycznie kontrolował to oszustwo. Skarżący wniósł kasację do Sądu Najwyższego, ten jednak uznał ją za niedopuszczalną.

• Nie można stwierdzić, iż Sąd Apelacyjny ustalił dobre podstawy faktyczne lub prawne dla niezapewnienia obecności świadków. (§62)

• Możliwość zakwestionowania i obalenia zeznań nieobecnych świadków jest ograniczona w sytuacji, gdy oskarżonemu odmówiono możliwości przesłuchania świadków. (§ 68)

• Brak możliwości przesłuchania przez Skarżącego świadków oskarżenia spowodował, że cały proces był niesprawiedliwy. Doszło zatem do naruszenia Artykułu 6 ust. 1 i 3 lit. d Konwencji. (§ 70)

Kodeks postępowania karnego Holandii
-Art. 410

„Pozwany w postępowaniu odwoławczym może zażądać wezwania świadków na przesłuchanie, wskazując w pisemnym dokumencie, których świadków chce wezwać. Sąd apelacyjny może odmówić, w uzasadnionym orzeczeniu, wydania postanowienia o wezwaniu świadków, jeżeli stwierdzi, między innymi, że można zasadnie założyć, że pozwany nie dozna uszczerbku w swojej obronie w wyniku tej decyzji”
[A defendant in appeal proceedings may request to have witnesses summoned for examination by indicating in the written document setting out the grounds for appeal which witnesses he or she wishes to have called to the hearing. The Court of Appeal may refuse, by reasoned decision, to make an order to summon the requested witnesses if it finds, inter alia, that it may reasonably be assumed that the defendant will not be prejudiced in his or her defence as a result of that decision]

-Art.457
„1. Na wniosek prokuratora generalnego lub byłego podejrzanego, w stosunku do którego orzeczenie (apelacyjne) stało się nieodwołalne, Sąd Najwyższy może na korzyść byłego podejrzanego ponownie zbadać wyrok skazujący wydany przez sądy w Holandii: … B. Na podstawie orzeczenia ETPCz w którym ustalono, że przepisy EKPCz lub protokołu do niej zostały naruszone w postępowaniu, które doprowadziło do wyroku skazującego, jeżeli rewizja jest konieczna w celu uzyskania prawnego zadośćuczynienia, o którym mowa w art. 41 Konwencji.”
[1. Following an application by the Procurator General or by the former suspect in respect of whom a judgment or appeal judgment has become irrevocable, the Supreme Court may, for the benefit of the former suspect, review a judgment entailing a conviction rendered by the courts in the Netherlands:…
B.  on the grounds of a ruling (uitspraak) of the European Court of Human Rights in which it has been determined that the European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms or a Protocol to this Convention has been violated in proceedings which led to a conviction or a conviction for the same offence, if review is necessary with a view to legal redress as referred to in Article 41 of that Convention.]

Ustawa o sądownictwie
– Art.80a
„1. Sąd Najwyższy może, po zapoznaniu się z opinią doradczą prokuratora generalnego, uznać skargę kasacyjną za niedopuszczalną, jeżeli podniesione zarzuty nie uzasadniają rozpatrzenia w postępowaniu kasacyjnym, ponieważ wnoszący odwołanie nie ma dostatecznego interesu w kasacji lub ponieważ skarga nie może zostać uwzględniona.

2. Sąd Najwyższy nie podejmuje decyzji, o której mowa w akapicie pierwszym, bez uprzedniego zapoznania się z: … B. [w sprawach karnych] pisemnym uzasadnieniem skargi kasacyjnej …

3. Kasację rozpatruje i rozstrzyga trzech członków izby wieloosobowej, z których jeden pełni funkcję prezesa. Jeżeli Sąd Najwyższy zastosuje akapit pierwszy, może, uzasadniając swoje orzeczenie, ograniczyć się do tego stwierdzenia.”
[1.  The Supreme Court may, after taking cognisance of the advisory opinion of the Procurator General (gehoord de procureur-generaal), declare an appeal in cassation inadmissible if the complaints raised do not justify an examination in cassation proceedings (de aangevoerde klachten geen behandeling in cassatie rechtvaardigen), because the appellant obviously has insufficient interest in the cassation appeal (klaarblijkelijk onvoldoende belang heeft bij het cassatieberoep) or because the complaints obviously cannot succeed (klaarblijkelijk niet tot cassatie kunnen leiden).
2.  The Supreme Court shall not take a decision as referred to in the first paragraph without first taking cognisance of:…
b.  [in criminal cases,] the written statement of the grounds for the cassation appeal (de schriftuur, houdende de middelen van cassatie) …
3.  The cassation appeal shall be considered and decided by three members of a multi-judge Chamber (meervoudige kamer), one of whom shall act as president.
4.  If the Supreme Court applies the first paragraph, it may, in stating the grounds for its decision, limit itself to that finding.]

Przesłuchanie; sprawiedliwy proces; art.6 EKPCz; prawa oskarżonego; prawo do obrony

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-207365